latincede ad çekimleri ne demek?

Latince'de ismin 7 hali bulunur ve bunların toplam beş tip çekimi vardır ("isim çekimleri", Latince: declinationes, tekil declinatio). Vocativus ve locativus halleri tablolarda bulunmamaktadır.

Birinci çekimdeki isimlerin çoğu dişilken, ikinci çekimdeki isimlerin çoğu eril ve nötrdür. Üçüncü çekimde eril, dişil veya nötr, dördüncü çekimde eril veya nötr, ve son olarak beşinci çekimdeki çoğunlukla dişil ve birkaç tane de eril isim bulunmaktadır. Çoğunlukla sözcüğün kendisinden dişil, eril veya nört olup olmadığını tahmin etmek imkânsız olduğu için, her ismin cinsini (eril, dişil veya nötrlüğünü) öğrenmek gereklidir. Ayrıca kişi çekim yapabilmek için her ismin hangi çekime bağlı olduğunu ezberlemelidir. Bu nedenle Latince isimler, hangi çekimin kullanılacağını daha belirgin bir hale getirmek ve sözcüğün kökünü göstermek için genellikle genitivus hallerinde ezberlenirler.

Not: Latince'de ismin halleriyle ilgili detaylı bilgiyi Latince dil bilgisi:İsmin halleri sayfasında bulabilirsiniz.

Birinci çekim (a)

Silva (orman)

<table rules=all border=1 cellpadding=2 cellSpacing=0 width="350"> <th BGCOLOR="#DBDBDB">

Hal

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Tekil

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Çoğul

<tr> <td>

Nominativus

<td>

silva

<td>

silvae

<tr> <td>

Genitivus

<td>

silvae

<td>

silvarum

<tr> <td>

Dativus

<td>

silvae

<td>

silvis

<tr> <td>

Accusativus

<td>

silvam

<td>

silvas

<tr> <td>

Ablativus

<td>

silva

<td>

silvis

<tr> </table>

Not: Dea, "tanrıça" ve filia, "kız evlat" sözcükleri, dativus ve ablativus da is bitişi yerine abus bitişi alırlar. Zira eğer is bitişi alsalardı, deis, "tanrı" ve filiis, "erkek evlat" sözcükleriyle aynı yazılışa sahip olurlardı.

İkinci çekim (o)

Puer (erkek çocuk)

<table rules=all border=1 cellpadding=2 cellSpacing=0 width="350"> <th BGCOLOR="#DBDBDB">

Hal

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Tekil

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Çoğul

<tr> <td>

Nominativus

<td>

puer

<td>

pueri

<tr> <td>

Genitivus

<td>

pueri

<td>

puerorum

<tr> <td>

Dativus

<td>

puero

<td>

pueris

<tr> <td>

Accusativus

<td>

puerum

<td>

pueros

<tr> <td>

Ablativus

<td>

puero

<td>

pueris

<tr> </table>

Üçüncü çekim (karma)

Animal (hayvan)

<table rules=all border=1 cellpadding=2 cellSpacing=0 width="350"> <th BGCOLOR="#DBDBDB">

Hal

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Tekil

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Çoğul

<tr> <td>

Nominativus

<td>

animal

<td>

animalia

<tr> <td>

Genitivus

<td>

animalis

<td>

animalium

<tr> <td>

Dativus

<td>

animali

<td>

animalibus

<tr> <td>

Accusativus

<td>

animal

<td>

animalia

<tr> <td>

Ablativus

<td>

animali

<td>

animalibus

<tr> </table>

Dördüncü çekim (u, us)

Manus (el)

<table rules=all border=1 cellpadding=2 cellSpacing=0 width="350"> <th BGCOLOR="#DBDBDB">

Hal

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Tekil

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Çoğul

<tr> <td>

Nominativus

<td>

manus

<td>

manus

<tr> <td>

Genitivus

<td>

manus

<td>

manuum

<tr> <td>

Dativus

<td>

manuo

<td>

manibus

<tr> <td>

Accusativus

<td>

manum

<td>

manus

<tr> <td>

Ablativus

<td>

manu

<td>

manibus

<tr> </table>

Beşinci çekim (e, es)

Dies (gün)

<table rules=all border=1 cellpadding=2 cellSpacing=0 width="350"> <th BGCOLOR="#DBDBDB">

Hal

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Tekil

<th BGCOLOR="#DBDBDB">

Çoğul

<tr> <td>

Nominativus

<td>

dies

<td>

dies

<tr> <td>

Genitivus

<td>

diei

<td>

dierum

<tr> <td>

Dativus

<td>

diei

<td>

diebus

<tr> <td>

Accusativus

<td>

diem

<td>

dies

<tr> <td>

Ablativus

<td>

die

<td>

diebus

<tr> </table>

Dış bağlantılar

• Alıştırmalar (İng.)
• İsim çekimleri çekim örnekleri ve birkaç nokta

Orijinal kaynak: latincede ad çekimleri. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler